73'lerrr meselesi

88 ile ilgili bir önceki "88'in yanlış kullanımı" başlığında bilgi verirken kısaca 73 ile ilgili de çok kısa bir bilgi vermiştim. 

Burada yeniden  bilgilendirmek istiyorum herkesi. Bilen zaten biliyor da, başka bir yanlış kullanım daha var onu da yazmadan geçemeyeceğim. 73'lerrr meselesi. 

Yorum altlarında bu yazı kaybolmasın diye makale türüne çevirdim, işin içine biraz espri ve serzeniş kattım, yazı ortaya çıktı. Bir okuyun bakalım. 73 konusunda neler demişim.

"73'ler, Abicim! Jargon o biçim!.."

(Başlığa gel, başlığa. Amatör telsizciler bu sihirli sayıların peşinden neden koşuyor acaba?)

Sevgili amatör telsizci dostlar, bir konuya açıklık getirmek gerek: 

73'ler diyerek birbirimize sevgiler-saygılar göndermek, kimimizin alışkanlığı, kimimizin ise gizliden gizliye başını iki elinin arasına alıp "Bu neyin kafası?" diye düşündüğü bir fenomen hâline geldi. 

Ama işin daha da garibi, bu "73'ler" kullanımı bazen öyle yerlere gidiyor ki, bunun tek kelimeyle bir "amatör argosu" olduğunu unutabiliyoruz.

73 nedir, nereden gelir?

Öncelikle, bu "yetmişüç" meselesi öyle durduk yere çıkmış değil. Mors kodunun çatırtı-patırtısı arasında "da da dit dit dit – dit dit dit da da" (bu arada okurken nefesinizi tutmuş olabilirsiniz) ile "sevgiler" demek işimizi epey kolaylaştırıyor. 

O eski zamanlarda mors üzerinden saatlerce telsiz başında oturan insanlar için bu, tam anlamıyla "görüşme boyunca çiçekler, böcekler, hoşluklar" diyebilmenin kısa yoluydu. 🙂 

Ancak iş sesli görüşmelere gelince, 73’ün büyüsü biraz dağılmaya başladı. 

Şöyle düşünün: Bir dostunuzla kahve içerken ona, "Sevgilerler" veya "Saygılarlar" diye seslenir misiniz? Hayır, değil mi? 

İşte "73'ler" dediğinizde biraz bu duruma düşüyorsunuz. 

Üstelik çoğul bir ifadeye bir daha çoğul ek getirerek, Türkçe açısından da hafiften komik duruma düşmek işin bonusu oluyor.

Sesli görüşmelerde neden garip geliyor? Tam da bu yüzden, vhf-uhf gibi berrak bir ses kalitesine sahip frekanslarda "73'ler abicim" demek, çoğu amatör telsizcinin kafasında ampul yaktırıyor:

"Neden böyle bir şeye ihtiyaç duyalım ki? Selam de, sevgiler de, yetmezse bir şarkı söyle! (işin şakası tabii ki)" 

Çünkü ses ile net bir şekilde anlaşıyorsanız, "73'ler" gibi şifreli bir iletişim şekline zaten gerek kalmıyor. İnsan olmak yetiyor.

Ama işin asıl ironisi şu: Telsiz görüşmelerinde sıklıkla yanlış kullanılan bu "73'ler" lafı, aslında bir grup aidiyeti oluşturmanın çok şık bir yolu gibi duruyor uzaktan bakınca. 

Yani, "Bakın ben bu frekanslarda konuşuyorum, sizin gibi sıradan insanlar gibi değilim!" mesajı veren bir hamle. 

Özellikle yeni başlayanlar, bu jargonu ne kadar sık kullanırlarsa o kadar "bu dünyadan" olduklarını düşünüyorlar. Ama unutmayın ki, dilde bir ifade kullanmak onu anlamlı kılmıyor.

"Senin reçeten nedir üstadım!.." diye soracak olursanız onu da yazayım.

Eğer bir amatör telsizciyseniz ve "73'ler" ifadesini kullanmayı seviyorsanız, tamam da, bunun şeyini çıkarmadan doğrusunu kullansanız daha iyi olur. Öncelikle ağız alışkanlığınızı düzeltin.

Her frekansta papağan gibi "73'ler 73'ler" deyip dolaşmanın da karşınızdaki kişi üzerinde "Acaba bu kişi başka kelime bilmiyor mu?" hissiyatı yaratabileceğini unutmayın. 

Sesli görüşmelerde "Selam, sevgiler, hoşçakal" gibi insani ifadeler her zaman bir adım önde olacaktır.

Unutmayalım ki amatör telsizcilik hem teknik bir uğraş hem de sosyal bir iletişim sanatıdır. 

İnsani dokunuşlar, insanı makinelerden ayıran şeydir. Şimdi, hadi bir dahaki görüşmede "73’ler" yerine içten bir selamı deneyelim, ne dersiniz?

Saygılar, sevgiler ve elbette... (ama bu sefer tekil) SADECE 73!..

TA1BE/4 Ertan, Didim-AYDIN